کاربرد انواع ورق استیل[روغنی،سیاه،سرد و گرم]
به گزارش وبلاگ لین هوان، ورق استیل که آن را با نام های ورق استنلس استیل و یا فولاد ضد زنگ نیز می شناسند، یکی از محصولات فولادی است که به دلیل آلیاژ خاص بکار رفته در آن دارای خواص مکانیکی متفاوتی از جمله شکل پذیری، جوش و سختی نسبت به سایر ورق هاست.
این ورق به دلیل مقاومت بالایی که در برابر خوردگی دارد از محبوبیت خاصی در صنایع مختلف برخوردارست. در ادامه این متن از ما با ما همراه باشید تا با انواع، ابعاد، ویژگ ها و هر چیز که به این ورق مربوط است آشنا شوید.
معرفی بیشتر ورق استیل
همان طور که گفته شد ورق استیل را می توان با عناصر دیگری ترکیب کرد. این ورق شامل درصد بالایی آهن و کمتر از 2 درصد کربن است. هر چه مقدار کربن در این آلیاژ افزایش یابد، مقاومت و سختی آن نیز افزایش و خاصیت شکل پذیری آن کاهش می یابد. این محصول را می توان به صورت مربع و مستطیل و در ابعاد مختلف تولید کرد.
علاوه بر این، در ترکیب آلیاژ این ورق نیکل و کروم دیده می گردد که به همین دلیل هم این فلز غیرفعال بوده و در برابر خوردگی مقاومت بالایی از خود نشان می دهد. افزودن مولیبدن به ترکیب این فلز، مقاومت آن را در برابر خوردگی ناشی از اسیدهای کاهنده افزایش می دهد.
یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت این فلز را می توان همین تغییر درصد مولیبدن و کروم در آلیاژ این محصول دانست. به کمک این تغییر درصد نیز کاربرد این ورق در صنایع مختلف نیز افزایش می یابد.
خوب است بدانید که به جز موارد گفته شده عناصر دیگری هم وجود دارند که مقاومت در برابر خوردگی را افزایش و خاصیت مکانیکی حرارتی و چکش خواری را افزایش می دهند. درصد استفاده از این عناصر بسته به نوع ورق متفاوت خواهد بود. از جمله این عناصر می توان به مس، نیوبیوم، سلنیوم، تیتانیوم، آلومینیوم و سیلسیوم اشاره نمود. این محصول ضدزنگ، خوردگی و برق را نیز می توان به دو صورت رول و شیت در بازار پیدا کرد.
تفاوت فولاد ساده با آلیاژی
فولادها به دو دسته ساده کربنی و آلیاژی تقسیم می شوند. در فولادهای ساده کربنی به جز کربن و بعضی از دیگر عناصر معمول مثل منگنز، گوگرد، فسفر و سیلسیم عنصر دیگری وجود ندارد اما با افزودن تعدادی از این عناصر به آهن، آلیاژهایی تولید می گردد که خواص بی نظیری دارند.
برای مثال اگر عناصری مثل کروم به آهن اضافه گردد، استینلس استیل و یا آهن استیل ضدزنگ بدست می آید که در برابر خوردگی مقاومت بالایی از خود نشان می دهد.
گریدهای ورق استیل
ورق های استیل یا همان ورق های استنلس استیل به دو دسته بگیر و نگیر تقسیم می شوند. این ورق ها بر اساس آلیاژ تقسیم بندی شده و چند سری دارند.
ورق استنلس بگیر یا سری 400 به ورق استیلی گفته می گردد که از آلیاژ آهن، کروم و کمتر از 1% آهن بدست آمده و خاصیت مغناطیسی داشته باشد اما ورق استنلس نگیر یا سری 300 به ورقی گفته می گردد که خاصیت مغناطیسی نداشته و عناصری همچون آهن، نیکل، کروم و کربن کمتر از 1% آهن را در خود جای داده باشد.
از جمله دیگر این سری ها نیز می توان به سری 200، 500 و 600 اشاره نمود. معروف ترین و رایج ترین نوع استیل را می توان سری 300 دانست. این سری ضدزنگ بوده و به دسته های مختلفی تقسیم می گردد. در بین این موارد سری 304 از سایر این موارد پر مصرف تر است. این نوع به دلیل سختی بالایی که دارد بیشتر در صنعت ساخت و ساز از آن استفاده می گردد.
از مصارف سری 300 یا نگیر نیز می توان به مصرف سری 316 اشاره نمود. این نوع ورق ضد اسید بوده و کاربردهای متفاوتی دارد. از نمونه این کاربردها می توان به صنایع پزشکی، دریایی و غذایی اشاره نمود.
سری 400 را نیز می توان بیشتر در مصارف روزانه مشاهده کرد. برای مثال استیل 420 را پولیش کرده و از آن در ساخت قاشق، چنگال و کارد بهره می گیرند. از سری 430 نیز در طراحی و دکوراسیون منازل استفاده می گردد. ورق 410 را نیز به دلیل مقامت بالایی که در برابر خوردگی و ساییدگی دارند بسیار می شناسند.
انواع ورق استیل براساس نورد
ورق استیل نورد گرم
فولاد نورد گرم در دمای بیش از 1700 درجه فارنهایت تولید شده و به شکل رول فشرده شده می گردد. این دما بالاتر از دمای تبلور مجدد در بیشتر فولادها می باشد. این حرارت و دمای بالا سبب می گردد تا فولاد به راحتی شکل بگیرد و در نتیجه محصولاتی تولید گردد که کار با آن ها آسان تر باشد.
به منظور پردازش استیل نورد گرم، تولیدکنندگان در ابتدا از یک فلز مستطیلی با طول زیاد به نام بیلت یا شمش استفاده می کنند. شمش گرم شده برای پیش پردازش، به شکل یک رول بزرگ صاف وارد دستگاه نورد گرم می گردد.
در آن جا در دمای بالا نگه داشته و وارد یکسری از غلتک ها می گردد تا ابعاد نهایی آن شکل پذیرد. برای ورق های فلزی، فولاد نورد در کویل ها چرخانده می گردد و سپس برای خنک شدن از آن خارج می گردد.
در زمان سرد شدن، استیل منقبض شده و از آن جایی که فولاد نورد گرم پس از پردازش خنک می گردد، کنترل کم تری بر روی شکل نهایی آن وجود دارد. این مسئله از معایب نورد گرم می باشد. از استیل های گرم معمولا در ساخت بدنه خودروها، تجهیزات و لوازم کشاورزی، مسیرهای ریلی و پروژه های ساختمانی استفاده می گردد.
ورق استیل نورد سرد
در صنعت ورق هایی با ضخامت بالا و به وسیله نورد سرد به ضخامت های پایین تر تبدیل می گردد؛ به همین دلیل، کیفیت ظاهری ورق های استیل سرد مانند ورق های گالوانیزه و ورق های روغنی، بسیار زیبا و مناسب می باشد.
این ورق ها به دلیل کیفیت ظاهری بالایی که دارند، معمولا در کارهایی که نیاز به زیبایی و شکل ظاهری مناسب است، استفاده می شوند. از جمله کاربردهای ورق های استیل نورد سرد می توان به استفاده از آن ها در صنعت خودرو، مبلمان، لوازم خانگی، ساخت قفسه، ساخت پانل های غیرقابل انعطاف و تولید مصالح ساختمانی اشاره نمود.
انواع ورق استیل براساس شکل ظاهری
ورق استیل روغنی
ورق استیل روغنی به دلیل شکل ظاهری آن با نام تجاری ورق سرد معروف است. ورق استیل روغنی توسط نورد سرد ساخته می گردد. پس از این که این ورق ها تولید شدند، به دلایل مختلفی از جمله جلوگیری از زنگ زدگی، روغن کاری می شوند.
ورق های روغنی پایه تولید ورق های گالوانیزه محسوب می شوند. از ورق های روغنی می توان در ساخت مصالح ساختمانی، بدنه خودروها، لوازم خانگی، انواع قفسه ها و پنل ها، استفاده نمود.
ورق استیل سیاه
ورق های استنلس سیاه توسط نورد گرم ساخته می شوند. این ورق ها امروزه طرفداران بسکمک را به خود اختصاص داده و محصولی جدید و مدرن در ساخت المان های دکوراسیون داخلی محسوب می گردد.
استیل سیاه از ترکیباتی چون آهن، سیلیسیم، نیکل، کروم و کربن ساخته شده است. این متریال در ساخت هر محصول استیلی بکار می فرایند، با این تفاوت که استیل سیاه دارای پوشش محافظتی از جنس پلیمر می باشد که سطحی مات و سیاه دارد که آن را محکم تر و زیباتر می کند.
ویژگی های ورق استیل
- مقاومت بالا در برابر حرارت
- داشتن خواص ضدزنگ
- مقاومت بالا در برابر خوردگی
- قابلیت بازیافت
- امکان جوشکاری بر روی سطح این فلز
- دوام و طول عمر بالا
همان طور که قبلا هم گفته شد یکی از عناصر تشیل دهنده این ورق کروم است. زمانی که کروم با اکسیژن هوا ترکیب می گردد، لایه ای از اکسید کروم روی ورقتشکیل می گردد که از زنگ زدگی و پوسیدگی استیل جلوگیری می کند.
یکی دیگر از ویژگی هایی که این ورق رابسیار محبوبکرده است قابلیت ذوب پذیری و در نتیجه بازیافت آن است. استیل های ضایعاتی ذوب و مجددا قالب گیری و قابل استفاده می شوند. اما نکته جالب دیگری که خوب است در این مورد بدانید این است که بین 65 تا 80 درصد از تولید ورق استیل در جهان به روش بازیافت ضایعات صورت می گیرد.
کاربرد ورق استیل
از ورق های استیل بیشتر در صنعت ساخت و ساز استفاده می گردد اما این ورق کاربردهای دیگری هم دارد که در ادامه به معرفی تعدادی از آن ها می پردازیم:
- ساخت لوازم الکترونیکی مانند ترانسفورماتورها
- صنعت تولید و ساخت سیمان
- ساخت تانکرهای حمل مواد شیمیایی و حمل سوخت
- صنعت تولید شکر و به طور کلی صنایع غذایی
- سقف کاذب ساختمان ها
- ساخت بدنه هواپیما ها، کامیون ها و خودروها
- تولید کاغذ
- استفاده در پوشش، درب و سقف آسانسور
تولیدکنندگان ورق استیل
این نوع محصول در کشور ما وارداتی بوده و تولیدکنندگان آن از دیگر کشورها هستند. از سرشناس ترین کشورهای تولیدکننده این محصول می توان به کشور آلمان، فرانسه، اوکراین، تایوان، کره جنوبی، چین، ژاپن، افریقای جنوبی، آمریکا و … اشاره نمود. در گذشته این ورق ها از آمریکا، ژاپن و آلمان وارد می شده که امروزه بیشتر از چین، تایوان، کره جنوبی و آفریقای جنوبی است.
کلام پایانی
ورق استیل یکی از محصولات فولادی است که خواص بسکمک دارد. از جمله این خواص و ویژگی ها می توان به ضدزنگ، ضدخوردگی، مقاومت بالا در برابر حرارت و هم چنین قابل بازیافت بودن آن اشاره نمود.
این فلز انواع مختلفی داردکه از معروف ترین آن ها می توان به سری 300 و 400 اشاره نمود ک البته از سری 400 بیشتر در مصارف روزانه مثل طراحی و دکوراسیون و هم چنین ساخت کارد و چنگال اشاره نمود. هم چنین از این فلز به جز در صنعت ساخت و ساز، در ساخت هواپیما، در صنایع غذایی و بسکمک دیگر از صنایع استفاده می گردد.
سئوالات متداول
ورق استیل چیست؟
ورق استیل یکی از محصولات فولادی است که به دلیل آلیاژ بکار رفته در آن خواص و ویژگی های خاصی از جمله شکل پذیری، جوش و سختی دارد.
انواع ورق استیل کدام است؟
این ورق ها بسته به آلیاژ تقسیم بندی شده و به طور کلی به دو دسته بگیر و نگیر و یا همان سری 300 و 400 تقسیم می شوند.
تولیدکنندگان ورق استیل در ایران چه کسانی هستند؟
ورق استیل محصولی وارداتی بوده که در گذشته در کشورهایی نظیر آلمان، آمریکا و ژاپن تولید می شده اما امروزه این محصول را بیشتر کشورهای کره جنوبی، چین و آفریقای جنوبی تولید می کنند.
منبع: ساختمانچی