وعده خاوازی عملی نشد ، چرا قیمت تخم مرغ نشکست؟ - وبلاگ لین هوان

به گزارش وبلاگ لین هوان، علی رغم اینکه وزیر جهاد کشاورزی قول داد قیمت تخم مرغ که در چند ماه گذشته به شدت بالا رفته بود فروکش کند، اما این قول خاوازی عملی نشد.

به گزارش گروه اقتصادی وبلاگ لین هوان، گزارش مرکز آمار ایران در شهریورماه نشان داد که قیمت تخم مرغ در صدر افزایش قیمت ها قرار گرفته و نسبت به همه کالا ها گوی سبقت را ربوده است، این محصول که غذای فقرا هم نام دارد، براساس گزارش مرکز آمار 6.8 درصد تنها نسبت به مرغدار رشد داشت.

گزارش میدانی هم نشان می داد که قیمت ها نسبت به دو ماه قبل حدود دو برابر شده است و هر شانه تخم مرغ از 17 هزار تومان به 35 تا 38 هزار تومان افزایش یافت.

وزیر جهاد کشاورزی در 27 شهریورماه قول داد که قیمت تخم مرغ به زودی پائین می آید. خاوازی افزود: تولید تخم مرغ در کشور به اندازه کافی داریم و سالانه یک میلیون و 30 هزار تن در کشور تولید می شد که 60 هزار تن آن مازاد بر تولید داخلی است.

وزیر جهاد کشاورزی، دلایلی هم برای افزایش قیمت تخم مرغ در روز های گذشته مطرح نمود و گفت: در هفته های اخیر تقاضای صادرات زیاد بوده و صادرات بی رویه بازار تخم مرغ را به هم ریخته و قیمت را افزایش داده است.

در حقیقت اشاره وزارت جهاد کشاورزی به مدیریت جزیره ای بخش کشاورزی و یا به نوعی انتقاد از این شرایط است، به این معنی که تمام زنجیره های بخش کشاورزی در وزارتخانه واحد مدیریت نمی شود. در حال حاضر بخش تولید در وزارت جهاد و بخش صادرات، بازرگانی و قیمت در وزارت صمت مدیریت می شود. این نحوه مدیریت پس از آنکه اجرای قانون انتزاع (مدیریت بخش بازرگانی تولیدات کشاورزی در وزارت جهاد) توسط دولت به صورت موقت لغو شد، ایجاد شده است. پس از آنکه برنامه رئیس جمهور برای تشکیل وزارت بازرگانی به نتیجه ای نرسید، این قانون را با مجوز شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، برای مدت دو سال معلق کرد تا اینکه بخشی از خواسته رئیس جمهور تأمین شود. البته از همان ابتدا چه برای تشکیل وزارت بازرگانی و چه لغو قانون انتزاع، کارشناسان نقدها زیادی داشتند.

وزیر جهاد کشاورزی که کاملاً می داند بخش اعظمی از بالا رفتن قیمت تخم مرغ مربوط به گرانی نهاده ها است گفت: حداکثر تا 10 روز آینده بار های عظیم نهاده کنجاله سویا وارد کشور می شود و به سرعت با قیمت مصوب در اختیار دامداران و مرغداران قرار می گیرد.

خاوازی این را هم گفت که تأمین فراورده های دامی به صورت هفتگی در دفتر معاون اول رئیس جمهور پایش می شود.

خاوازی همچنین تأکید کرد برنامه های مفصلی برای توزیع نهاده های دامی داریم که قوه قضائیه، تعزیرات و نهاد های نظارتی بر این موضوع نظارت می کنند و گرم به گرم نهاده هایی که وارد کشور می شوند می توانیم رهگیری کنیم که به کجا رفته است.

حدود بیست روز از قول وزیر درباره کاهش قیمت تخم مرغ می گذرد. خبرنگار فارس برای بررسی شرایط قیمت به بازار رفت. گزارش میدانی خبرنگار فارس حاکی است در منطقه 19 تهران قیمت هر شانه تخم مرغ 30 تایی به قیمت 35 هزار تومان به فروش می رود. مفهوم آن این است که قیمت ها نسبت به بیست روز پیش هیچ کاهشی نداشته است و ظاهراً قصد پایین آمدن هم از دوران اوج خود را ندارد.

یک فروشنده در پاسخ به اینکه قیمت تخم مرغ قرار بود پائین بیاید، گفت: مگر قیمت چه محصولی پائین آمده که قیمت تخم مرغ پائین بیاید؟

وی ادامه داد: ما همچنان از تولیدکننده ها به همان قیمت قبلی یعنی شانه ای 32 هزار تومان خریداری می کنیم و با حاشیه سودی به مصرف کننده می فروشیم.

سوم مهرماه بود که افزایش قیمت تخم مرغ سر و صدای زیادی کرد و براساس تصمیمی که با حضور معاون اول ریاست جمهوری انجام شد، صادرات تخم مرغ منوط به اخذ مجوز از وزارت جهاد کشاورزی شد تا شاید بخشی از این مدیریت جزیره ای تعدیل شود و قیمت ها سر و سامانی پیدا کند، اما این تصمیمات به حدی دیرهنگام بود که تأثیری در بازار تخم مرغ تا به امروز نداشته است. تولید یک فرایند است و نمی توان به صورت لحظه ای مسکنی برای آن تجویز کرد. باید تمام فرایند تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده، درست مدیریت شود تا محصول نهایی قیمت مناسبی داشته باشد.

بلافاصله پس از ابلاغ این تصمیم مبنی بر منوط بودن صادرات تخم مرغ به صدور مجوز از وزارت جهاد کشاورزی، شرکت پشتیبانی امور دام موظف به هماهنگی برای خرید تخم مرغ از مرغداران با قیمت مصوب درب مرغداری و توزیع آن شدند.

محمدرضا طلایی مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام کشور اظهار کرد: مقرر شد شرکت پشتیبانی امور دام و اتحادیه مرغ تخم گذار نسبت به توزیع گسترده تخم مرغ با قیمت مصوب در سازمان های میادین، فروشگاه های زنجیره ای، کارخانجات و مصارف عمده تخم مرغ اقدام کند.

وی افزود: دفاتر شرکت پشتیبانی امور دام در کل کشور موظف شده اند نسبت به هماهنگی جهت خرید تخم مرغ از مرغداران با قیمت مصوب، درب مرغداری و توزیع آن اقدام کنند.

دو روز پس از آن بود که دبیر ستاد تنظیم بازار کشور سقف قیمت تخم مرغ بسته بندی را در جلسه ستاد تنظیم بازار گفت. محمدرضا کلامی گفت: قیمت تخم مرغ در جلسه قبلی ستاد تنظیم بازار درب مرغداری 12 هزار تومان و برای مصرف کننده 14 هزار و 500 تومان به تصویب رسیده بود که برخی برند ها متناسب با کشش بازار و هزینه های تمام شده، قیمت متفاوتی را روی بسته بندی خود درج می کردند.

وی افزود: امروز مقرر شد تا تخم مرغ 30 عددی بسته بندی، شناسنامه دار دارای زنجیره سرد، حداکثر 31 هزار تومان، تخم مرغ 20 عددی 22 هزار تومان، تخم مرغ 15 عددی 18 هزار تومان، تخم مرغ 9 عددی 11 هزار تومان و تخم مرغ 6 عددی 7 هزار تومان عرضه شود که این سقف قیمت است و برند های دیگر زیر این عدد باید رقابت کنند؛ و در 12 مهرماه صادرات تخم مرغ مشمول عوارض شد.

مدیرکل دفتر صادرات گمرک از مشخص عوارض 2 هزار و 500 تومانی برای هر کیلوگرم صادرات تخم مرغ خبر داد و در بخشنامه ای که از سوی مدیرکل دفتر صادرات گمرک به گمرکات ارجاعی ابلاغ شد، تأکید شد اولاً صادرات تخم مرغ موکول به اخذ مجوز وزارت جهاد کشاورزی می باشد، دوم اینکه پس از اخذ مجوز، انجام تشریفات صادرات مستلزم اخذ و عوارض صادراتی به میزان 2 هزار و 500 تومان به ازای هر کیلوگرم در مهرماه خواهد بود. مقادیر عوارض صادراتی ماه های بعد نیز پس از اعلام از سوی وزارتخانه ذیربط متعاقباً اعلام می شود.

همه این اقدامات درباره پایین آوردن قیمت تخم مرغ انجام شده، اما گزارش ها از بازار نشان می دهد که هیچ نتیجه ای نداشته است. دلیل آن این است که مسئولان راه را بیراهه رفته اند. دلایل فعلی افزایش قیمت تخم مرغ را در گرانی چندبرابری قیمت خوراک دام و طیور باید جستجو کرد. قیمت محصولاتی مانند مرغ، تخم مرغ، گوشت و لبنیات تا 70 درصد مربوط به خوراک دام و طیور است و قیمت این نهاده اساسی در ماه های گذشته تا 500 درصد نسبت به نرخ مصوب افزایش یافته است. البته این تمام ماجرا نیست. پیدا کردن این نهاده ها در بازار مانند پیدا کردن سوزنی در کاهدان است.

سعید مشایخی دامدار اصفهانی گفت: تنها 40 درصد نهاده مورد نیاز مرغداری خود را به نرخ دولتی تأمین می کند و 60 درصد آن را از بازار سیاه که دست افراد خاصی است و کسی هم زورش به آن ها نمی رسد، اداره می شود. خرید به پنج برابر قیمت مرغداران را با ضرر روبرو کرده است و آن ها انتظار دارند دولت یا نهاده ای را به قیمت مناسب به آن ها بدهد یا محصول تولیدی آن ها را به قیمت مناسب خریداری کند.

ایران واردکننده عمده خوراک دام و طیور است و سالانه بیش از 4.5 میلیارد دلار نهاده وارد می کند. اما مشکل اصلی در این است که عدم نظارت توزیع این نهاده ها در داخل کشور و وجود انحصار و فساد و رانت باعث شده نهاده ها به دست دامداران واقعی نرسد. در این میان دود آن هم به چشم این مردم می رود. رانت نهاده ها به جیب افرادی خاص می رود. سالانه 4.5 میلیون دلار ارز از کشور خارج می شود و در عین حال مردم هم تخم مرغ را به دو برابر قیمت می خرند.