گراند هتل قزوین، اولین هتل اروپایی ایران، عکس
به گزارش وبلاگ لین هوان، شاید کمتر گردشگری متوجه حضور اولین هتل ایران در خیابان پیغمبریه قزوین گردد، چون جلوی آن را ایرانیت های فلزی محاصره نموده اند تا مبادا آواری به روی رهگذری فرو بریزد. با این حال این هتل یکی از یادگارهای ارزشمند دوره قاجار است که در سال 84 با شماره 12899 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

با ما سفر کنید و با تور دور اروپا از قاره سبز دیدن کنید و با دریافت خدمات ویزای شینگن از گردش به دور اروپا لذت ببرید.
موقعیت جغرافیایی گراند هتل
گراند هتل در استان قزوین، شهر قزوین، شرق خیابان پیغمبریه (داخل حریم باغ چهل ستون و عالی قاپو) قرار گرفته است.
تاریخچه ساخت گراند هتل
در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار کاروانسراهای بسیاری وجود داشتند که تعداد آن ها در عهد مظفری بیشتر هم شد. ولی زمانی که شاه قاجار به فرنگستان رفت، هتل به سبک اروپایی از جمله تحفه های سفر وی بود؛ در ابن رابطه، اولین نمونه از هتل های اروپایی با نام گراند هتل در قزوین، سپس در بندرانزلی و بعدها به صورت هتل های زنجیره ای امین السلطان در خیابان جدید قم و تهران ساخته شدند. گراند هتل قزوین از قدیمی ترین گراند هتل های باقی مانده در کل ایران محسوب شده و در طول عمر خود شاهد وقایع بزرگی نظیر طراحی کودتای رضا شاه بوده است.
سینما گراند هتل
در جبهه جنوبی بنا و در سال 1310 سالن سینمایی به نام تابستانه ایجاد شد که در سال 1319 دچار حریق شد. البته این سینما دوباره مرمت شده و تا سال 1356 فعال بود تا اینکه با آتش سوزی مجدد از بین رفت و دیگر بازسازی نشد. این بنا هم اکنون در مجموعه باغ فرهنگی قزوین قرار گرفته و در حال بازسازی است. پشت این عمارت در محل کنونی مدرسه علامه محمد قزوینی بنای عدلیه قرار داشته است.
متاسفانه این هتل هر روز خراب تر می گردد و کسی هم برای احیای آن کاری انجام نمی دهد. حدود 8 سال پیش قرار شد هتل را مرمت نمایند که به خاتمه نرسید. حتی شمع بندی و کارهای دیگر هم انجام شد، اما به دلایل نامعین ناتمام ماند.
معینات معماری و شرایط کنونی بنا
گراند هتل از اولین نمونه های هتل به شیوه مدرن و اروپایی در اواخر دوره قاجار است. ورودی اصلی هتل در ضلع غربی ساختمان قرار گرفته است. طرفین آن دارای روکوب چوبی است، این ورودی به فضای تقسیم، که در طبقه میانی واقع شده، می رسد. در دو طرف این فضا، تالارهای ستون داری با سقف طاق و قوس و قزح های خمیده (تویزه) قرار گرفته اند. این تالارها از سمت غرب مشرف به خیابان و از سمت شرق به ایوان ستون داری منتهی می شوند.
فضای تقسیم توسط پلکان چوبی به حیاط و طبقه زیرین هتل راه دارد. طبقه همکف حیاط به صورت تالارهایی با ستون های قطور آجری و با پوشش طاق و تویزه است. اتاق های هتل در طبقه اول قرار دارند، راه ارتباطی این طبقه به وسیله دو پلکان چوبی است، در این طبقه 18 اتاق وجود دارد که از غرب و شرق با ایوان به خیابان و حیاط مُشرف می شوند. اما حالا از همه این ها در و پنجره ای نیمه باز و شکسته باقی مانده است.
این بنا در فهرست واگذاری هیئت دولت به وسیله صندوق احیا قرار گرفته است، کارشناسان رسمی دادگستری باید از محل بازدید نمایند تا مدت زمان واگذاری و مبلغ اجاره و مرمت گراند هتل را معین نمایند تا مبتنی بر آن بتوانند آن را به صورت مزایده در بخش خصوصی واگذار نمایند.
حوادث سیاسی مرتبط با گراند هتل قزوین
در دوران قاجار و پهلوی، ایران یکی از کشورهایی بود که همیشه سنگینی سایه بیگانگان را در تمام نقاط خاک خود احساس می کرد. نیمه دوم قرن 12 ه. ش، یکی از دوره های سیاه مصادف با نفوذ دولت انگلستان در ساختار حکومت ایران بود و کسب امتیازات تا جایی پیش رفت که امتیازات ظالمانه نام گرفت. در این میان، کشور های استعماری دیگری همچون روسیه تزاری، در مرتبه بعد قرار می گیرند.
انگلیسی ها در اجرای استراتژی خود در ایران از دو عنصر سیاسی و نظامی مانند سیدضیا و رضاخان، استفاده کردند و زمینه های لازم را با ایجاد توافقی میان این دو عامل و دیگر همدستان خود فراهم کردند. نیروهای قزاق به فرماندهی رضاخان میرپنج، سوم اسفند 1299 از قزوین به تهران حرکت نموده و آن شهر را تصرف کردند و پس از استقرار کامل، سیدضیا به عنوان نخست وزیر، مامور تشکیل کابینه شد و رضاخان نیز سمت وزیر جنگ را به عهده گرفت.
ستاد فرماندهی کل قوای انگلستان در ایران، در گراند هتل قزوین قرار داشت و صفحه حساس دیگری از تاریخ پرفراز و نشیب ایران با دخالت خارجی در این هتل لوکس قزوین ورق خورد. آیرون ساید، ژنرال انگلیسی، طرح نهایی کودتایی را که قرار بود در تهران به وقوع بپیوندد با معاون خود کلنل اسمایس مورد آخرین آنالیز قرار می داد. آیرون ساید در دفتر یادداشت هایش چنین نوشته است:
نظر شخصی من این است که باید دست قزاق های ایرانی را برای حمله به تهران و قبل از آن که نیروهای ما ایران را ترک نمایند، باز گذاشت. در واقع یک دیکتاتوری نظامی در ایران بهترین راه غلبه بر مسائل کنونی ماست.
بنابراین این هتل جزو مکان هایی است که هم به عنوان اولین بنایی هتل سبک اروپایی ساخته شده است و هم به دلیل وقایع تاریخی که تاثیر فراوانی در گذشته ایران داشته اند، معروف است.
فضای تقسیم توسط پلکان چوبی به حیاط و طبقه زیرین هتل راه دارد. طبقه همکف حیاط به صورت تالارهایی با ستون های قطور آجری و با پوشش طاق و تویزه است. اتاق های هتل در طبقه اول قرار دارند، راه ارتباطی این طبقه به وسیله دو پلکان چوبی است، در این طبقه 18 اتاق وجود دارد که از غرب و شرق با ایوان به خیابان و حیاط مُشرف می شوند. اما حالا از همه این ها در و پنجره ای نیمه باز و شکسته باقی مانده است.
منبع: گردشبان