کشف راهی نوین برای مبارزه با بیماری سل - وبلاگ لین هوان

به گزارش وبلاگ لین هوان، پژوهشگران هندی در مطالعه اخیرشان اظهار نموده اند پیروز به کشف راهی برای مقابله با بیماری سل شده اند.

به گزارش وبلاگ لین هوان و به نقل از تک اکسپلوریست، سل بیماری عفونی شایع خطرناکی است که در بسیاری از موارد باعث مرگ افراد می گردد. این بیماری توسط گونه های مختلف مایکوباکتریا، به طور معمول مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می گردد. سل به طور معمول به شش ها حمله می نماید اما بر قسمت های دیگر بدن نیز می تواند تأثیرگذار باشد. وقتی افرادی که عفونت سلی فعال دارند سرفه، عطسه، یا بزاق خود را به وسیله هوا منتقل می نمایند سل به وسیله هوا پخش می گردد. در بین کشورهایی که افراد آنها به بیماری سل مبتلا می شوند، کشور هند بیشترین آمار افراد مبتلا به این بیماری و تلفات ناشی از این بیماری را دارد.

در جستجوی داروهای ضد سل این استراتژی شناسایی اهداف مولکولی است که نقش مهمی در تنظیم متابولیسم مایکوباکتریوم توبرکلوزیس(پاتوژن ایجاد نماینده سل) دارد. سنتاز مالات(Malate synthase) آنزیمی در پاتوژن مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است که رشد در داخل بدن میزبان که به آن پایداری مایکوباکتریایی می گویند، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

آنزیم مذکور یکی از دو آنزیم راستای به نام راستا گلیوکسیلات(glyoxylate pathway) است که برای زنده ماندن باکتری ها و تداوم آن در داخل بدن میزبان مورد احتیاج است. از آنجا که در پستانداران وجود ندارد، این یک هدف جذاب برای داروهای ضد سل است، بنابراین هر دارویی که این آنزیم را مورد هدف قرار دهد بسیار خاص خواهد بود. آنزیم مذکور همچنین در دیواره سلولی پاتوژن موجود است بنابراین آن را در دسته متصل ها(adhesins) قرار می دهند.

در مطالعه اخیر، پژوهشگران موسسه فناوری و علوم سلامت انتقالی(Translational Health Science and Technology Institute) فریدآباد هند با همکاری تمام موسسات علوم پزشکی هندوستان، دهلی نو و موسسه فناوری ایندور هند(Indian Institute of Technology, Indore) پیروز به شناسایی پنلی از آپتامرهای ادی.ان.ای تک رشته ای که مختص مورد هدف قرار دادن مایکوباکتریوم توبرکلوزیس سنتاز مالات هستند، شدند.

آپتامر به نوکلئیک اسیدهای تک رشته(DNA تک رشته یا RNA) یا الیگوپپتیدهایی که قادر به اتصال به یک هدف به طور اختصاصی با تمایل بالا هستند، اطلاق می گردد. اهداف آپتامرها بسیار وسیع است و از مولکول های کوچک تا ماکرومولکول ها و حتی سلول ها(سلول های پروکاریوت و یوکاریوت) را شامل می شوند. در این مطالعه هدف آپتامرها، آنزیم سنتاز مالات بود.

شناسایی آپتامرها توسط فرآیندی به نام سلکس(SELEX) که باعث افزایش نسبت آپتامرهایی که به طور خاص به هدف متصل می شوند، انجام میگردد.

آپتامرهای معین شده توسط این تیم نه تنها فعالیت آنزیمی سنتاز مالات را مهار می نمایند، بلکه ورود مایکوباکتریوم ها به سلول های بدن میزبان را نیز مسدود می نمایند. محققان همچنین توانستند اثبات نمایند که می توان توسط این راه برای شناسایی مننژیت سل(tuberculous meningitis) در افراد نیز استفاده نمود. مننژیت سل کشنده ترین نوع سل است که سیستم عصبی مرکزی افراد را مورد هدف قرار می دهد.

مننژیت التهاب پرده های محافظی می باشد که مغز و نخاع را پوشانده اند و به طور مشترک مننژ یا شامه گان نامیده می شوند. این التهاب ممکن است عامل ویروسی، باکتریایی، یا سایر ریزاندامگان داشته باشد. مننژیت می تواند به دلیل نزدیکی التهاب به مغز و نخاع، زندگی بیمار را به خطر اندازد بنابراین این شرایط را تحت عنوان فوریت پزشکی دسته بندی می نمایند.

این مطالعه با همکاری پروفسور نرا شارما(Neera Sharma) از بیمارستان دکتر رام منوهر لال در دهلی(Dr. Ram Manohar Lal Hospital, Delhi) انجام شد. دکتر کومار شارما نویسنده ارشد این مطالعه از موسسه فناوری و علوم سلامت انتقالی گفت: یافته های این مطالعه بسیار دلگرم نماینده است زیرا مولکول آپتامر(MS-10Trunc از پنل آپتامرهای معین شده) می تواند هم به عنوان یک معرف درمانی و هم به عنوان یک ابزار تشخیصی عمل کند. برای نشان دادن پتانسیل درمانی این کشف، ما در نظر داریم این آپتامرها را در موش ها آزمایش کنیم تا ببینیم آیا می توانیم از ابتلا به سل در موش ها جلوگیری کنیم یا خیر.

یافته های این مطالعه در مجله Molecular Therapy - Nucleic Acids منتشر شد.