خطر سکته گرمایی در تابستان را جدی بگیرید - وبلاگ لین هوان

به گزارش وبلاگ لین هوان، گرما در روز های اخیر در کشور مان افزایش یافته و بنا بر پیش بینی ها این مقدار دما طی نیمه دوم تیر تا مرداد نواحی مختلف ایران را تحت تأثیر قرار می دهد.

به گزارش ایرنا، بروز گرما درست مانند آلودگی هوا برای افراد به ویژه گروه های سنی حساس و مبتلا به عوارض قلبی و بچه ها خطرناک است. بارزترین خطر امواج گرما برای سلامت عمومی خطر گرمازدگی است، به ویژه برای کسانی که در محیط باز کار می نمایند مانند کشاورزان و کارگران ساختمانی؛ اما این تنها خطر امواج گرما برای سلامت عمومی نیست.

گرمازدگی یک بیماری تهدیدنماینده است که ممکن است حتی منجر به مرگ افراد گردد. ازاین رو، با دکتر سید محسن افخمی، پزشک عمومی و متخصص بیماری های داخلی درباره علل و عوارض گرمازدگی به تبادل نظر پرداختیم.

چرا دچار گرمازدگی می شویم؟

دکتر افخمی در پاسخ به این سوال می گوید: بدن ما در یک محدوده دمایی خاص توانایی برترین کارکرد و عملکرد را دارد و چنانچه دمای بدن ما از یک حدی کمتر یا بیشتر گردد، عملکرد و فرایند های بدن دچار اختلال می گردد. دمای طبیعی بدن 37 درجه است و اگر اندازه این دما از 37.8 درجه افزایش پیدا کند، ما می گوییم فرد دچار تب شده است. اگر چنانچه دمای بدن به 40 درجه برسد و مکانیزم های بدن نتوانند این دما را کاهش دهند اتفاقاتی در بدن رخ می دهد که اصطلاحاً به این اتفاقات گرمازدگی گفته می گردد؛ بنابراین، گرمازدگی زمانی ایجاد می گردد که بدن ما توانایی خود در تنظیم دما را از دست می دهد و نمی تواند دمای بدن را در محدوده طبیعی نگه دارد، در این حالت گرمازدگی اتفاق می افتد.

این متخصص بیماری های داخلی با اشاره به عوامل گرمازدگی می گوید: عوامل محیطی شامل افزایش دمای بدن به علت گرمای محیط (همان اتفاقی که در روز های گرم تابستان می افتد)، کار کردن و ورزش در محیط باز و پر رطوبت، کم آبی، فقدان جریان هوا، قرار گرفتن در معرض نور خورشید - به ویژه در روز های گرم بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر، حضور در جمع های گرم و شلوغ مثل کنسرت، مهمانی، تئاتر و... از جمله عواملی هستند که منجر به گرمازدگی می گردد.

عوارض گرمازدگی در قسمت های مختلف بدن

گرمازدگی عوارض و مسائل متفاوتی در قسمت های مختلف بدن به جا می گذارد: بالا رفتن دمای بدن، خشکی یا مرطوب شدن پوست، قرمزی یا حالت داغی پوست، از بین رفتن مکانیزم های کنترلی و تنظیمی بدن، گرفتگی عضلات، بی حالی و ضعف، اختلالات مربوط به سطح هوشیاری، سردرد، بالا رفتن ضربان قلب، حالت تهوع و استفراغ و ایجاد علائم توهم، هذیان، کما و حتی مرگ می تواند در نتیجه گرمازدگی اتفاق بیفتد.

خطر سکته گرمایی با گرمازدگی

دکترافخمی می گوید گرمازدگی در یک تقسیم بندی دارای چهار مرحله است: مرحله اول، غش گرمایی است که فرد به علت دمای بالا، از دست دادن رطوبت، کم شدن آب بدن و افت فشارخون دچار بیهوشی می گردد. در مرحله دوم بدن در پاسخ به بیهوشی و غش گرمایی، مکانیزم های تنظیمی اش فعال می گردد، ولی به علت اینکه این مکانیزم ها کافی نیستند فرد نمی تواند شرایط را تحمل کند، در نتیجه دچار گُرگرفتگی و گرفتگی عضلات به خصوص در ناحیه پا می گردد که اصطلاحاً به آن گرما گرفتگی یا گُرگرفتگی می گویند. مرحله سوم، گرمازدگی است که فرد از شدت گرما دچار اختلالات عملکرد اندام ها، سردرد، تهوع و استفراغ شدید می گردد. مرحله چهارم، سکته گرمایی و شدیدترین حالت گرمازدگی است و زمانی رخ می دهد که ارگان های حیاتی بدن دچار افت و اختلال عملکرد، توهم و التهاب مغز، اختلال عملکرد قلب و زیستی می گردد و حتی ممکن است فرد جانش را از دست بدهد.

علائم سکته گرمایی

در شرایطی که فرد دچار سکته گرمایی می گردد، عمدتاً برخی علائم خیلی واضح هستند: افزایش دمای بدن بیش از 40 درجه، سرعت ضربان قلب، تنفس های سطحی و کم عمق، داغ شدن پوست، سردرد، خستگی، سرگیجه، ضعف عضلانی به خصوص در ناحیه اندام تحتانی و پاها، تیره و پررنگ شدن ادرار، هذیان، گیجی، کما و حتی مرگ می تواند از علائم سکته گرمایی باشد.

دکتر افخمی ادامه می دهد: سکته گرمایی با سکته قلبی و مغزی فرق دارد. در سکته قلبی، قلب و در سکته مغزی، مغز آسیب می بیند، اما در سکته گرمایی به علت گرما، بالا رفتن دمای بدن و عدم توانایی های بدن در کنترل دما ارگان های حیاتی مثل قلب و مغز آسیب می بینند و عملکردشان را از دست می دهند، در این حالت ممکن است فرد جانش را از دست بدهد یا آسیب های غیرقابل برگشت در این ارگان ها اتفاق بیفتد؛ به همین علت توصیه می کنم گرمازدگی را جدی بگیرید، زیرا گرمازدگی درمان نشده می تواند به سرعت به مغز، قلب، کلیه ها و ماهیچه ها آسیب برساند و منجر به سکته گرمایی گردد.

خطر گرمازدگی برای بچه ها و افراد مسن

هرکسی ممکن است دچار گرمازدگی گردد، اما برخی افراد بیشتر در معرض خطر هستند: نوزادان و بچه ها به خصوص بچه ها زیر 4 سال و افراد مسن به خصوص افراد بالای 65 سال بیشتر در معرض گرمازدگی قرار می گیرند، چون سیستم های کنترل نماینده بدن در بچه ها و افراد مسن ضعیف عمل می نماید و این شرایط در افراد مسن به علت مصرف برخی از دارو ها مثل دارو های فشارخون، ادرارآور و آرام بخش بیشتر اتفاق می افتد.

راه چاره هایی برای پیشگیری از گرمازدگی

به گفته این متخصص بیماری داخلی برای جلوگیری از گرمازدگی ضروری است به این نکات توجه گردد:

-لباس های نخی، گشاد و رنگ روشن پوشیده گردد.

-به منظور جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید از وسایلی مثل چتر، عینک، نقاب، ضد آفتاب به خصوص ضد آفتاب های دارای حداقل spf15 استفاده گردد.

-از مصرف الکل، کافئین و نوشیدنی های گازدار خودداری گردد، زیرا این موارد سیستم تنظیم دمای بدن را دچار مشکل می نمایند.

-آب زیاد بنوشید و توجه کنید که لزوماً آب خنک مانع از گرمازدگی نمی گردد؛ حتی آب گرم و مناسب با دمای محیط هم مانع از گرمازدگی می گردد، زیرا حجم در گردش را تأمین می نماید و با تبخیر از سطح پوست اندازه زیادی دما از سطح بدن خارج می گردد.

-سعی کنید خنک بمانید و در محیط های سربسته و سایه قرار بگیرید.

-تا حد امکان در خانه بمانید و سعی کنید زمانی از خانه خارج شوید که آفتاب وجود نداشته باشد.

-در فصول گرم کمتر کار های سنگین انجام دهید.

خطر سکته گرمایی در تابستان را جدی بگیرید

دکترافخمی توصیه می نماید: مدت زمان قرارگیری در آفتاب را به حداقل برسانید و در فصول تابستان به هیچ عنوان داخل خودرویی که شیشه هایش بالا است و در معرض آفتاب قرار گرفته است، نمانید، زیرا قرار گرفتن در یک محیط کاملاً بسته و بدون تهویه مناسب منجر به گرمازدگی می گردد و ممکن است فرد آسیب های خیلی سریع و جدی ببینید. بعلاوه آفتاب به علت اشعه اولتراویوله و طول موج های خاصی که دارد ممکن است باعث ایجاد سرطان های خاص پوستی شامل SCC یا BCC در سطح پوست گردد؛ درنتیجه باید از قرار گرفتن در معرض این اشعه های خودداری کنید و خودتان را کمتر در معرض نور خورشید قرار دهید.

باوری غلط درباره عرق کردن

این متخصص داخلی در سرانجام تأکید می نماید: اینکه برخی ها می گویند یکی از دلایل تأثیر ورزش بر لاغری تعریق است و با این تصور در ایام تابستان پیاده روی می نمایند تا با تعریق لاغر شوند، کاملاً غلط است. عرق کردن باعث لاغری نمی گردد و برای لاغر شدن ورزش مناسب است، اما به شرطی که این کار در شرایط مناسب با مصرف مایعات فراوان و تحت نظر پزشک متخصص انجام گردد. دقت کنید ورزش کردن در روز های گرم تابستان به هیچ وجه باعث لاغری نمی گردد و عوارض جبران ناپذیری را بر روی کلیه، قلب و مغز از خود به جای می گذارد.