نرگس آبیار برای ساخت سووشون از چه کسی اجازه گرفته است؟ ، سیمین دانشور تا وقتی بود درخواست سینماگران را برای ساخت این رمان رد کرد
به گزارش وبلاگ لین هوان، با توجه به طرح این موضوع که نرگس آبیار اجازه اقتباس از رمان سووشون سیمین دانشور را از چه کسی گرفته است، محمدحسین قاسمی تهیه کننده این اثر درباره کسب اجازه ساخت سریال سووشون از وارث رمان به خبرنگاران توضیح داد.
وبلاگ لین هوان- فهیمه پناه آذر: ساخت فیلم و سریال از رمان های ماندگار می تواند آرزوی هر کارگردان و فیلمسازی باشد، آرزویی که گاهی با وجود اجازه از شخص نویسنده و یا حتی خرید اثر تالیفی، محقق نمی شود. موضوعی که بعد از 3 دهه محمد متوسلانی آن را مطرح می کند و می گوید: بعد از آنکه در سال 1364 کفش های میرزا نوروز را ساختم، در پی تولید فیلمی از رمان مشهور سووشون بودم و حتی اجازه اقتباس آن را از سیمین دانشور گرفتم اما حالا سال ها گذشته و این آرزو برآورده نشده است. متوسلانی نتوانست فیلمش را از سووشون دانشور بسازد و حالا نرگس آبیار تولید سریال این اثر ماندگار را در دست دارد. به تازگی مجوز تولید سینمایی آن را هم گرفته است.
رمان سووشون نخستین رمان سیمین دانشور، نویسنده ایرانی است که سال 1348 منتشر شد. داستان سووشون در شیراز و در سال های خاتمهی جنگ جهانی دوم رخ می دهد و فضای اجتماعی سال های 1320 تا 1325 را ترسیم می کند. دلیل نامگذاری این کتاب نیز تشابه خاتمه یکی از شخصیت های داستان با سرنوشت سیاوش، قهرمان اسطوره ای ایران باستان است. این کتاب نخستین بار در تیرماه سال 1348 منتشر شد و تا سال 1393 به چاپ نوزدهم رسید.
فیلمسازی که پیروز به ساخت سووشون نشد
محمد متوسلانی در گفت وگویی بیان کرده: دهه 60 با سیمین دانشور قراردادی امضا شد که البته قراردادم را به موزه جلال و سیمین تحویل دادم تا در آنجا به نمایش گذاشته شود. خیلی تلاش کردم که فیلمی را از رمان سووشون بسازم. با تهیه کننده های مختلفی صحبت کردم، حتی با تلویزیون مذاکره کردم که نسخه سریالی آن ساخته شود ولی هیچ کدام به نتیجه نرسیدند. ساخت اثری تصویری از سووشون خیلی سخت بود چون هزینه ساخت آن بسیار زیاد می شد. ساخت فیلم از سووشون مسئولیت سنگینی داشت و شرایط برای من مهیا نشد.
سال ها از این موضوع گذشته و محمدحسین قاسمی، تهیه کننده توضیح می دهد: تمام قراردادها که برای تولید فیلم های اقتباسی بسته می شود نهایتا تا 10سال اعتبار دارد و اگر این زمان بگذرد صاحب یا وارث می تواند قرارداد نوی را ببندد. آقای متوسلانی هم آن زمان قرارداد تولید فیلم را بستند اما ساخت فیلم میسر نشد. به همین دلیل فیلمسازان و دیگر کارگردانان می توانند قراردادهای نو خود را داشته باشند.
وارث سیمین دانشور چه کسی است؟
این قضیه مطرح است که نرگس آبیار که تهیه کنندگی فیلم و سریالش را محمدحسین قاسمی برعهده دارد، اجازه اقتباس را از چه کسی گرفته است؟ قاسمی تهیه کننده این اثر به وبلاگ لین هوان توضیح می دهد: سیمین دانشور دخترخوانده و خواهرزاده ای دارند که وارث مرحوم دانشور بوده است. ما اجازه ساخت و خرید از این تالیف را با وی داشتیم و قرارداد هم با او امضا شده است.
سال ها پیش بحث وراثت سیمین دانشور به یک موضوع روز تبدیل شده بود؛ زمانی که قرار بود خانه سیمین و جلال تبدیل به خانه موزه شود تنها لیلی ریاحی، (خواهرزاده) و ویکتوریا دانشور (خواهر) از نزدیکان نویسنده بودند که صحبت هایی در این زمینه کردند. حالا خانه تبدیل به موزه شده است و گفته می شود لیلی ریاحی خواهرزاده و دخترخوانده سیمین دانشور فوت شده و به گفته پرستار ویکتوریا دانشور، خواهر سیمین هم حال مساعدی ندارد. با این اوصاف به نظر می رسد محمدحسین قاسمی اجازه و قرارداد را با لیلی ریاحی دارد.
سووشون روی صحنه تئاتر
در این سال ها تنها یک بار از روی اثر سیمین دانشور یک نمایش تولید و روی صحنه رفته است. سووشون برای نخستین بار از طریق نرگس آبیار در دو نسخه سریال و سینمایی تولید خواهد شد. دانشور در تمام طول زندگی اش درخواست کارگردانان و تهیه کنندگان بسیاری را که علاقه مند بودند از روی این رمان فیلم بسازند، رد کرد و منیژه محامدی، نمایشنامه نویس، مترجم و کارگردان تئاتر بود که توانست اجازه به صحنه بردن نمایشی از این رمان را از دانشور بگیرد.
در نمایشی که محامدی در اواخر سال 79 و اوایل سال 80 در سالن اصلی تئاتر شهر به صحنه برد افسانه بایگان (در نقش زری)، محمد اسکندری (در نقش یوسف)، مهدی میامی، محسن زهتاب، آزیتا لاچینی، مهوش افشارپناه، فریده سپاه منصور، حبیب دهقان نسب و... بازی کردند. این نمایش از اسفند 1379 تا اردیبهشت 1380 در سالن اصلی تئاتر شهر اجرا شد و محامدی سال 86 نمایشنامه سووشون را که براساس این رمان جاودان نوشته بود از طریق نشر قطره منتشر کرد.